| بررسی اثربخشی مداخلات روان‌شناختی بر خودپنداره دانش‌آموزان با اختلال‌های یادگیری ویژه: یک مرور نظام‌مند |
| کد مقاله : 1180-CNF |
| نویسندگان |
|
بهار رشیدی *1، معصومه یزدانی پور2، سالار فرامرزی3 1روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص- دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی- دانشگاه اصفهان 2دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران 3دانشیار، گروه روانشناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران |
| چکیده مقاله |
| دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری از سطح خودپنداره عمومی و تحصیلی پایین‌تری نسبت به سایر دانش‌آموزان برخوردارند. لذا پژوهش حاضر با روش مرورنظام‌مند بررسی اثربخشی مداخلات روان‌شناختی بر خودپنداره دانش‌آموزان با اختلال‌های یادگیری ویژه انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه پژوهش‌های داخلی در پایگاه‌های اطلاعاتی نظیر پرتال جامع علوم‌انسانی، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، مجلات تخصصی‌نور، پژوهشگاه‌علوم و فناوری اطلاعات ایران و بانک اطلاعات نشریات‌کشور بود که با استفاده از کلید‌واژه‌های خودپنداره و اختلال‌های‌یادگیری مورد جستجو قرار گرفتند. با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند در مرحله اول 483 پژوهش یافت شد و در مراحل غربالگری مطابق با ملاک‌های ورودی،13 پژوهش به مطالعه وارد شدند. مجموع حجم نمونه پژوهش‌ها 374 نفر و ابزار پژوهش دستورالعمل پریزما بود. یافته‌ها نشان می‌دهد بیشترین پژوهش‌ها در سال‌های 1392-1401 و شهراصفهان انجام شده است. بنابراین در 10سال اخیر توجه پژوهشگران بر موضوع خودپنداره دانش‌آموزان با اختلال‌های یادگیری ویژه افزایش داشته است. آموزش مبتنی بر دونیمکره مغز (16جلسه) و آموزش نظریه ذهن (5جلسه) بیشترین و کمترین جلسات مداخله‌ای را داشته‌اند. نتایج نشان می‌دهد مداخلات آموزشی مختلف نظیر آموزش راهبردهای برنامه‌ریزی عصب-زبان‌شناختی؛ آموزش ذهن‌آگاهی؛ آموزش حل‌مسئله؛ آموزش نظریه‌ذهن؛ واقعیت‌درمانی؛ برنامه‌اسپارک؛ آموزش مهارت‌های ریاضی در محیط چندرسانه‌ای آموزشی؛ آموزش مبتنی بر اثر پیگمالیون؛ آموزش مهارت‌های اجتماعی؛ آموزش دونیمکره مغز؛ آموزش مبتنی بر مدل هوش‌چندگانه؛ آموزش مهارت‌های تنظیم خلق؛ برنامه فراشناخت پانورا و فیلیپو که در پژوهش‌های متعدد بکارگرفته شده است تأثیر معناداری بر بهبود خودپنداره مثبت در دانش‌آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری بر جای گذاشته است که می‌تواند در رأس برنامه‌ریزی پژوهشگران و درمانگران این حوزه قرار گیرد. |
| کلیدواژه ها |
| اختلال‌های یادگیری ویژه، خودپنداره، مداخلات روان‌شناختی، مرورنظام‌مند |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |