| اصلاح رفتار پرخاشگری در یک دانش‌آموز کم‌توان ذهنی: یک مطالعه اقدام پژوهشی |
| کد مقاله : 1182-CNF (R1) |
| نویسندگان |
|
بهار رشیدی *1، روح الله خزایی2، سیدحسین عبادی3 1دکتری تخصصی، گروه روان‌شناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران 2دکتری تخصصی روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان، ایران 3دکتری تخصصی روان‌شناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، اصفهان، ایران |
| چکیده مقاله |
| پژوهش حاضر با هدف اصلاح رفتار پرخاشگری برای یکی از دانش آموزان کم‌توان‌ذهنی پایه پنجم دبستان استثنایی در سال تحصیلی 1401-1400 در شهر اصفهان انجام شد. روش پژوهش از نوع اقدام‌پژوهی و ابزار پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) بود که توسط والدین تکمیل شد. جهت گردآوری داده‌ها، روش مشاهده، مصاحبه با کارکنان دبستان و والدین نیز استفاده شد. رفتارهای پرخاشگرانه دانش‌آموز در موقعیت‌های متفاوت، مورد بررسی دقیق قرارگرفت. همچنین جهت تعیین میزان تغییرات رفتاری دانش‌آموز به‌صورت گام‌به‌گام، جدول ثبت‌رفتار به‌کار گرفته شد. تحلیل داده‌ها بر اساس روش کدگذاری براون و کلارک (2006) بود. یافته‌های کیفی شامل: خلق تحریک‌پذیر-تکانشی؛ عدم مشارکت در فعالیت‌های گروهی؛ کج‌خلقی درارتباطات؛ حمله فیزیکی؛ پرخاشگری کلامی؛ قشقرق و تقصیر را به‌گردن دیگران انداختن؛ سرپیچی از قوانین خانواده؛ جدال با اعضای خانواده؛ عدم پذیرش اقتدار والدین بود. برنامه اصلاحی و آموزشی ویژه این دانش‌آموز بر اساس پیشینه و نظرات متخصصین حوزه روان‌شناسی کودکان استثنایی تدوین شد که شامل مولفه‌هایی نظیر: اهمیت نقش الگویی والدین؛ واکنش مثبت؛ شناسایی هیجانات؛ پیامدهای رفتاری واضح؛ تعمیم اطلاعات آموخته شده؛ چالش فکری؛ حل‌مسئله؛ احساس ارزشمندی؛ مهارت‌های ارتباطی و شیوه‌های اصلاح رفتار بود. نتایج این پژوهش نشان‌داد آموزش مبتنی بر برنامه آموزشی اصلاح رفتار بر کاهش پرخاشگری این دانش‌آموز تأثیر چشمگیری داشته است. بنابراین جهت کاهش مشکلات رفتاری دانش‌آموزان کم‌توان‌ذهنی مواردی همچون حمایت از رفتارهای مثبت کودکان، آگاه‌سازی والدین و سایر کارکنان مدرسه در خصوص رفتار پرخاشگرانه دانش‌آموزان و اصلاح شیوه‌های برخورد با مسئله، موجب کاهش مشکلات رفتاری دانش‌آموزان و بهبود تعاملات والدین و معلمان با این گروه از کودکان می‌شود. |
| کلیدواژه ها |
| پرخاشگری، اصلاح رفتار، کم‌توانی ذهنی، دانش‌آموز، اقدام پژوهشی |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |